Hi, bạn có khỏe không? 😀
Mình đang nằm lười type những dòng này trong một căn phòng nhỏ 25m2 tại Quận 3 trung tâm của Sài Gòn. Trước mặt mình là một ban công lười có kính, nhìn ra bên ngoài một góc đường phủ hai hàng cây xanh mướt. Mỗi buổi sáng mở mắt thức dậy, nhìn thấy khoảng xanh trước mặt là cũng đã đủ khoan khoái để bắt đầu một ngày mới. Tuy ở con đường trung tâm thành phố, nhưng không gian khá yên tĩnh và có nhiều khoảng không để thở. May mắn hơn nữa là những khoảng không đó còn có rất nhiều cây. Hiếm khi thấy góc đường nào có nhiều cây như vậy. Mình nhìn từ trên cao xuống cảm thấy những tán cây đan xen vào nhau như thành một lớp lưới chia tách làn xe cộ tấp nập bên dưới và khoảng trời rộng thoáng bên trên. Tòa nhà mình ở còn có giếng trời rất thoáng và mỗi căn phòng có riêng một chậu cây rất to bên ngoài nữa. Bước xuống đường vài bước là tới Dinh Độc Lập và công viên Tao Đàn rợp mát bóng cây. Buổi tối, mình hay chạy bộ và tận hưởng cảm giác thoải mái, dễ chịu. Gần đây mình có đọc cuốn Nghệ thuật tắm rừng của người Nhật cho mình cái nhìn thú vị về vai trò của thiên nhiên trong cuộc sống hàng ngày. Để trở nên khoẻ mạnh và hạnh phúc, việc tiếp xúc với thiên nhiên quan trọng không kém chuyện tập thể dục đều đặn và có chế độ ăn uống lành mạnh. Cuộc sống ở thành phố cuốn mỗi người vào guồng quay công việc bộn bề và vận động không ngừng. Tiếng ồn dường như đã trở thành một âm thanh quen thuộc thường trực. Thật khó để sống chậm lại, thật khó để lặng yên. Ý thức được điều này, mình cố gắng tìm cách để đưa thiên nhiên vào không gian sống, làm việc để giúp bản thân cảm thấy dễ chịu và cải thiện sức khoẻ. Một nghiên cứu còn cho thấy việc dành thời gian tiếp xúc với thiên nhiên có thể tăng cường khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo lên tới 50%. Đó là một ít về chuyện nơi ở hiện tại, và cũng là lần thứ 2 chuyển nhà sau khi mình về Việt Nam cuối năm ngoái. Nói chung chuyện nơi ở hiện tại khá ổn với mình.
Kể từ bài viết gần nhất vào tháng 11 năm ngoái thì mình im hơi lặng tiếng cho đến tận bây giờ. Việc viết chỉ gói gọn đều đặn trong những trang journal riêng tư mỗi ngày chứ không publish bài nào trên web. Mình nhận thấy nguyên nhân xuất phát từ sự xáo trộn rất lớn trong cuộc sống kể từ khi về Việt Nam. Mình đối diện với rất nhiều khoảng thời gian bất ổn và vô định về công việc, mối quan hệ, và những giới hạn trong suy nghĩ không vượt qua được. Hôm trước nói chuyện với một bạn về chuyện viết, mình tự nhận thấy bản thân có sự cầu toàn và trau chuốt rất nhiều trong từng con chữ, bài viết. Mình muốn những điều chia sẻ công khai cần được gửi gắm một thông điệp, gói ghém một giá trị tích cực và học hỏi nào đó cho người đọc. Và nó cũng khiến mình mắc kẹt và lặng thinh trong một khoảng thời gian dài. Mình nhận ra là mình cần viết trở lại, cho phép mình được tự do và chân thật, cho phép câu chữ được phép lộn xộn, rối rắm, bất ổn, cho phép mình được thể hiện và diễn đạt những gì rất con người trên từng trang viết. Và sâu tận cùng đâu đó là cho phép sự bất định, không hoàn hảo được phép diễn ra như nó vốn là. Sự đòi hỏi và cầu toàn từ lâu khiến bản thân luôn trong trạng thái căng thẳng, luôn đối phó với chính mình. Và mình dần học lại cách để chấp nhận những điều dang dở, nửa chừng, không trọn vẹn.
Giai đoạn vừa qua là một khoảng thời gian trồi sụt lên xuống khá nhiều. Tháng 4 vừa qua như là đỉnh điểm của sự dồn nén tất cả mọi thứ. Dù đã cố gắng tự trang bị rất nhiều công cụ và kĩ năng cần thiết để đối diện với những vấn đề tinh thần, mình vẫn rất chông chênh và vấp ngã như thường. Có những khi ngộp ngạt quá, mình cảm tưởng như 4 bức tường xung quanh chuẩn bị sập xuống đè mình bẹp dí. Mình vùng dậy và lao ra khỏi phòng. Những lúc như vậy mình thấy bản thân không đủ sức để tự giải quyết những vấn đề cá nhân. Và mình quyết định tìm sự giúp đỡ chuyên nghiệp qua tham vấn tâm lý ở Psychub và trải qua tổng cộng 8 buổi tham vấn 1:1. Mình nghĩ đây là một quyết định sáng suốt nhất từng làm để chủ động đối diện và cải thiện sức khỏe tinh thần.
“Khó khăn về sức khoẻ tinh thần (mental health problem) là phức hợp của nhiều vấn đề về cảm xúc và nhận thức, và có khả năng làm tổn thương chúng ta không thua kém gì các bệnh lý cơ thể. Đôi lúc trong cuộc sống bạn sẽ gặp những khó khăn mà bản thân không thể đối phó hoặc xử lý được, bạn cần một sự giúp đỡ chuyên nghiệp để bạn có thể vượt qua những trục trặc về mặt tâm lý. Không có gì là sai trái khi yêu cầu một sự trợ giúp của nhà trị liệu khi bạn cần.”
Thông qua chia sẻ vấn đề hiện tại, làm bài test về thuyết gắn bó, tìm hiểu những kí ức tuổi thơ trong mối quan hệ với gia đình, đánh giá cách mô thức suy nghĩ hoạt động, niềm tin cốt lõi, giá trị bản thân và sự kết nối với cảm xúc hành vi suy nghĩ, mình được hướng dẫn cách để điều chỉnh suy nghĩ hành vi theo liệu pháp nhận thức hành vi CBT (Cognitive Behavioral Therapy). Mình được hướng dẫn cách đặt câu hỏi bằng tư duy phản biện. Quan trọng nhất là cách thư giãn với chính mình qua việc hít thở. Mình dần hiểu và đi đến cái gốc hơn là phần ngọn về cảm xúc đang đối diện. Mình dần thiết lập lại những giới hạn, xem xét lại kì vọng, điều kiện hóa lại cảm xúc bản thân, đánh giá lại cách nhìn nhận về sự thân mật, học lại cách quan sát bên ngoài lẫn bên trong, thay đổi từng chút một trong cách suy nghĩ vận hành và tương tác với các mối quan hệ xung quanh. Mình lại có cơ hội để quay về chính mình, cảm thấy nhẹ nhõm, rõ ràng và bình an hơn. Mọi thứ như dần được reset lại vào một trật tự mới. Mình học được một bài học rất lớn về giá trị challenging chính là challenge với chính cảm giác của bản thân. Ghi nhận từng sự thay đổi rất vi tế, vượt qua từng chút một rất nhỏ mỗi ngày, chứ đừng làm gì lớn lao cả. Những lúc bế tắc như vậy, mình lại được tôi luyện cứng cáp hơn và học lại cách để cân bằng nội lực bên trong và cuộc sống bên ngoài. Mình nhận ra con đường đã nằm sẵn ở bên trong, và cần được giúp đỡ để khai phá và đem nó ra bên ngoài. Mình đã can đảm khi yêu cầu sự giúp đỡ trong khoảng thời gian vừa qua.
Giai đoạn tới mình sắp có sự thay đổi lớn trong công việc và chắc chắn sẽ đối diện với rất nhiều khó khăn. Mình cảm thấy vừa háo hức nhưng cũng khá nhiều lo lắng. Hy vọng với những công cụ đã chuẩn bị liên tục từ trước đến giờ, mình sẽ đối diện tốt hơn, điều chỉnh tốt hơn và cân bằng tốt hơn. Không mong sẽ bớt khó khăn, chỉ mong bản thân đủ cứng cáp và bản lĩnh để đi qua từng đoạn đường khó phía trước.
Be strong inside!
Sài Gòn, 25.08.2022
Photo by Cuong Tran in Kamikochi, Japan